Ploegenarbeid: nieuwe verduidelijkingen

In de "ploegenarbeid" wetgeving is een juridisch vacuüm rond de definitie van "inhoud" en "omvang" aan het licht gekomen. Op 20 maart 2024 heeft het kernkabinet een tijdelijke "ploegenarbeid-bis" maatregel goedgekeurd. Dit om onmiddellijk een wettelijk kader te bieden voor deze begrippen en om de wetgever binnenkort in staat te stellen wetgeving op te stellen. Securex beschrijft de berekeningsmethoden van de overgangsmaatregel om gedeeltelijk vrijgesteld te worden van de betaling van de bedrijfsvoorheffing.

Genuanceerde definitie van “werkgever” in het sociaal strafrecht

In het Belgische strafrecht is een "werkgever" elke persoon (zowel natuurlijk als rechtspersoon) die gezag uitoefent over de werknemer. Dit geldt zowel voor de feitelijke werkgever (die zijn werkgeversgezag zelf uitoefent) als voor elke gevolmachtigde of vertegenwoordiger van een bedrijf die namens dat bedrijf autoriteit uitoefent als werkgever. Deze nuance is van belang om te bepalen wie verantwoordelijk is voor werkgeversgerelateerde taken (zoals contracten, salaris, sociale lasten...).

Het cijfer: 1.800

Minister van Sociale Zaken, Frank Vandenbroucke, en Federgon slaan de handen in elkaar om langdurig zieken te begeleiden bij hun terugkeer naar werk. Ze introduceren het Terug naar Werk-fonds, dat vanaf 1 april start en arbeidsongeschikte personen in staat stelt om voor €1.800 aan begeleiding in te kopen bij erkende private dienstverleners. Tegelijkertijd lanceert Federgon het guide me-platform, dat individuen en bedrijven eenvoudig toegang wil geven tot gespecialiseerde begeleiding op het gebied van outplacement, welzijn en loopbaanontwikkeling.

Hervorming van de aansprakelijkheid van werknemers

Het buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht wordt hervormd, wat de aansprakelijkheid van werknemers verandert. Door deze hervorming kunnen klanten zowel werkgevers als werknemers aanspreken voor schade veroorzaakt door werknemers. Werknemers blijven echter beperkt aansprakelijk volgens de arbeidsovereenkomstenwetgeving. Werkgevers kunnen hun (bestaande) overeenkomsten herzien om werknemers uit te sluiten van aansprakelijkheid. Dit wetboek moet nog gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad (verwachte inwerkingtreding: 1 januari 2025).

Wat er te wachten staat in april

Securex somt de belangrijkste HR-veranderingen op komst in april 2024.  Vanaf 1 april is er een lagere kilometervergoeding volgens kwartaalindexering, en zien we de flexi-jobs uitbreiden naar bepaalde sectoren (zowel als uitgesloten worden van andere sectoren). Ook moet je geen outplacement meer voorzien bij ontslag door medische overmacht (zie Terug naar Werk-fonds). De deadline voor loonbonusplannen ligt op 30 april 2024 en de banken zijn gesloten op 1 april (Pasen).

EU-actieplan tegen tekorten aan arbeidskrachten en vaardigheden

Al bijna 10 jaar zien de Europese Commissie en lidstaten een stijgend tekort aan vaardigheden en arbeidskrachten. Een nieuw actieplan om het tekort aan te pakken richt zich op vijf gebieden, waaronder het activeren van ondervertegenwoordigde groepen en het verbeteren van arbeidsomstandigheden. Maatregelen omvatten financiering voor opleidingen, hervormingen in socialezekerheidsstelsels en belastingen, en partnerschappen tussen sociale partners en onderwijsinstanties.

Overzicht van vernieuwde financiële steunmaatregelen voor Brusselse kmo’s

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hervormt zijn financiële steun aan kmo's vanaf 26 maart 2024. De steunmaatregelen, waaronder opleidings-, aanwervings- en adviespremies, worden vereenvoudigd en afgestemd op de gewestelijke prioriteiten. Een nieuwe premie voor de aankoop van een bakfiets of fietsaanhangwagen wordt geïntroduceerd.

EU-maatregelen voor betere arbeidsomstandigheden van stages

De EU streeft naar de verbetering van arbeidsomstandigheden voor stagiairs, inclusief eerlijke beloning en toegang tot sociale bescherming. Deze maatregelen beogen discriminatie tegen te gaan, reguliere arbeid te onderscheiden van stages, en toegang tot loopbaanbegeleiding te waarborgen. De volgende stappen zijn de bespreking in het Europees Parlement en de omzetting in nationaal recht.

Ander nieuws van de dag:

• Overschakeling naar het zomeruur op 31 maart (Securex)

• Fietslease op komst voor federale overheidsmedewerkers (FOD BOSA)

• Grensoverschrijdende tewerkstelling binnen en buiten de EU: verplichtingen voor de werkgever (BDO)

• Jobstudenten (in Wallonië) ruilen de zomer voor de lente: maar liefst 20% minder zomerjobs (Partena Professional)

• Uitbreiding gelegenheidsarbeid in land- en tuinbouw (Securex)

• Werken op zondag in een badplaats of in een toeristisch centrum (Group S)

Het cijfer: 40%

Uit onderzoek blijkt dat 40% van de Belgische bedrijven momenteel bewust meer inclusief rekruteert op basis van quota rond diversiteit en bedrijfsrichtlijnen. Hoewel drie kwart van de bedrijven een diversiteitsbeleid heeft, zegt 1 op de 5 werknemers al eens in contact te zijn gekomen met discriminatie op de werkvloer. Experten benadrukken de noodzaak van een correcte afspiegeling van de samenleving in het personeelsbestand en suggereren acties in rekrutering en interne mobiliteit tegen racisme en discriminatie.

Werkgelegenheidsplan: template

Sinds 2013 zijn werkgevers met meer dan 20 werknemers verplicht om jaarlijks een werkgelegenheidsplan op te stellen met maatregelen om werknemers van 45 jaar en ouder te behouden en te bevorderen. Nadat het plan is opgesteld, moet het aan het personeel worden voorgelegd, gevolgd door een evaluatie van de resultaten. Salar heeft een handige template gemaakt om je onderneming te helpen bij het opstellen van het werkgelegenheidsplan.

Webinar: nieuwe wetgeving ergonomie en MSA preventie

Op 27 mei 2024 organiseert de FOD Werkgelegenheid een webinar over de nieuwe wetgeving rond ergonomie en de preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA). De webinar biedt uitleg over wijzigingen in het Koninklijk Besluit, risicoanalyse, preventiemaatregelen, inspectieaanpak en beschikbare tools.

Netto beroepsinkomen in Vlaanderen is gemiddeld €2.732

Het gemiddelde netto beroepsinkomen van de werkende bevolking tussen 20 en 64 jaar in het Vlaamse Gewest bedroeg €2.732 per maand in 2023 (op basis van het totale beroepsinkomen in 2022). Dit vertegenwoordigt een stijging van 9% ten opzichte van 2006. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest zien we een gelijkaardig gemiddelde (€2.718), terwijl het in het Waalse Gewest beduidend lager ligt (2.465 euro).

Ander nieuws van de dag:

• Overheidssector: het juridisch kader voor de motivering van het ontslag van contractuele werknemers is officieel! (Group S)

• Fact-app nu ook met woordenschat bouw! (FOD WASO)

• Collectief ontslag: hoe pak je dit aan als bedrijf? (Acerta)

• Vrijstelling bedrijfsvoorheffing nacht- en ploegenarbeid niet langer alles of niets (Voka)

• Afschaffing 5 beroepsbekwaamheden in Brussel vanaf 1 april 2024 (Liantis)

Het cijfer: 35

Op 1 april 2024 stijgt het nationale bruto GGMMI met €35, een tweede stap in een geleidelijke verhoging. Overheidscompensaties via fiscale en parafiscale maatregelen zorgen voor een netto loonsverhoging voor werknemers en verlagen de kosten voor werkgevers. De sociale en fiscale werkbonus worden versterkt en de structurele vermindering voor werkgevers wordt aangepast.

Anciënniteitspremies: een overzicht

Een anciënniteitspremie beloont werknemers voor hun loyaliteit. Het kan in geld, natura of geschenkcheques worden gegeven, zonder socialezekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing (onder bepaalde voorwaarden). Het wordt twee keer toegekend bij respectievelijk 25 en 35 dienstjaren, maximaal één en twee keer de bruto maandwedde. Werkgevers kunnen het brutobedrag ook bepalen op basis van het gemiddelde brutoloon in hun onderneming, maar de berekeningswijzen kunnen niet samen toegepast worden binnen hetzelfde kalenderjaar.

Focust AI voor personeelsbeleid genoeg op werknemerswelzijn?

Artificiële intelligentie en het gebruik ervan voor personeelsbeleid evolueert aan een snel tempo. Een nieuwe paper van EU-OSHA onthult echter dat de meerderheid van 'AI-based Worker Management' technologieën weinig focust op werknemerswelzijn, waardoor strategisch toezicht nodig blijft voor een veilige en gezonde werkomgeving.

Open-minded hiring: 40% meer aanwervingen

Open-minded hiring gebruikt geanonimiseerde cv's om (onbewuste) vooroordelen bij sollicitaties te verminderen. Hierdoor werden meer kandidaten met diverse achtergronden aangenomen, met een stijging van 40% in aanwervingen tot gevolg. Deze wervingstechniek kan dus zeker bijdragen aan een inclusievere arbeidsmarkt, en helpen in de war for talent.

Ander nieuws van de dag:

• Syndicale actie op 27 maart 2024 (SD Worx)

• Loonaanpassingen maart 2024 (Partena Professional)

• Flitscontroles in de horeca in juni 2024 (Securex)

Het cijfer: 9,8

In januari 2024 steeg het ouderschapsverlof met 9,8%, terwijl het totaal aantal onderbrekingsuitkeringen met 2,1% toenam, wat overeenkomt met een totaal van 242.961 uitkeringen in de verschillende stelsels van tijdskrediet (private sector), loopbaanonderbreking (publieke sector) en thematische verloven (private en publieke sector). Vrouwen maken 61% van de uitkeringstrekkers uit, vooral in het Vlaams Gewest (69,1%).

Voorstel tot wettelijk kader voor arbeidsongevallencampagne Fedris

Fedris lanceert een sensibiliseringscampagne voor preventie van arbeidsongevallen. Bedrijven met een verhoogd risico op arbeidsongevallen moeten een bijdrage betalen aan hun verzekeraar of aan Fedris. Deze bijdrage wordt gebruikt voor preventieve maatregelen binnen de desbetreffende onderneming. Een voorontwerp van wet, goedgekeurd in de ministerraad van vrijdag, geeft de campagne een wettelijk kader.

Belgische bedrijven willen thuiswerk verminderen

Steeds meer Belgische bedrijven willen thuiswerk verminderen, met 3 dagen of meer op kantoor als de nieuwe norm. Kleinere bedrijven leiden deze trend, met 33% van de kleine en 41% van de middelgrote KMO's die structureel meer personeel op kantoor willen. Werknemers hebben gemengde gevoelens: terwijl 41% meer thuiswerk wil, is 54% tevreden met de huidige verdeling en slechts 5% zegt minder van thuis uit te willen werken.

Maaltijdcheques populairder dan ooit

Maaltijdcheques zijn populairder dan ooit tevoren, met meer dan 60% van de bedienden die ze ontvingen in 2023, ten opzichte van 53,92% in 2021. Voor arbeiders is het aantal dat maaltijdcheques krijgt ook gestegen, tot 47,57% (tegenover 40,9% in 2021). De voordelen van maaltijdcheques blijven niet onopgemerkt, vooral omdat ze nu ook hun weg vinden naar nieuwe sectoren, zoals federale ambtenaren, waardoor het aantal gebruikers aanzienlijk is toegenomen.

Ander nieuws van de dag:

• Actiris stuurt haar "mega-kandidatuur" op naar alle Brusselse werkgevers (Actiris)

• Laatste twee jaar forse stijging van aantal buitenlandse werknemers in de zorg (Acerta)

• Steeds meer werkgevers in de zorg schakelen jobstudenten in (Liantis)

• Akkoord over de ontwerprichtlijn inzake platformwerk (FOD WASO)

• Digitalisering in horeca: win tijd voor wat telt (SD Worx)

De HR Juridische vraag: sociale inspectie, hoe voorbereiden?

We hebben de volgende vraag ontvangen van de heer K. M., financieel directeur: "We hebben een brief ontvangen van de sociale inspectie waarin staat dat ze besloten hebben om een inspectie uit te voeren in ons bedrijf. Hoe kunnen we ons hierop voorbereiden?". Onze partner Yelaw zet de aandachtspunten uiteen om dit gesprek goed voor te bereiden. Als je ook een vraag hebt, mail ze dan naar legal@hralert.be.